You are currently viewing ժԱՍՄԻՆԱ ՄՈՒՔԱԵԼՅԱՆ/ ԱՆԺԱՄԿԵՏ

ժԱՍՄԻՆԱ ՄՈՒՔԱԵԼՅԱՆ/ ԱՆԺԱՄԿԵՏ

Այն փո­ղո­ցը, ո­րով ա­մեն օր անց­նում էր Տաթ­ևը, այս ան­գամ ա­վե­լի ան­գույն էր ու դա­տարկ։ Տի­կին Մար­գո­յի թե­յա­րա­նից չէր գա­լիս փքաբ­լիթ­նե­րի և դար­չի­նով թե­յի հո­տը։ Տաթ­ևը մո­տե­ցավ թե­յա­րա­նի դռա­նը, ա­պա­կե ցու­ցա­փեղ­կի վրա փակց­ված էր՝ «Ան­ժամ­կետ փակ է…»։
Ախր ե­րեկ դեռ կար։ Այն, ինչ քեզ է հի­շեց­նում, էլ չկա, ան­ժա­մա­նակ չկա…
Հուն­վար­յան մա­ռախ­լա­պատ փո­ղոց­նե­րից մե­կում տա­րած­վել էր թե­յա­րա­նից ե­կող դար­չի­նով բլիթ­նե­րի և թե­յի բույ­րը, որն ա­վե­լի էր սաստ­կաց­նում ցուր­տը և ձ­յու­նը: Թա­փան­ցիկ ցու­ցա­փեղ­կի դի­մաց կանգ­նած էր սև կոստ­յու­մով և մուգ շա­գա­նա­կա­գույն գլխար­կով բարձ­րա­հա­սակ տղա­մարդ՝ ինչ­պես Շեր­լոկ Հոլմս: Կար­ծես թե վա­ղուց էր կան­գած, գու­նատ դեմ­քը հա­զիվ էր եր­ևում ձյու­նոտ գլխար­կի տա­կից, քի­թը կարմ­րել էր, շրթունք­ներն էլ այն­քան էր կրծո­տել, որ ար­յու­նոտ­վել-ճաքճ­քել էին։
Տաթ­ևը բա­ցեց թե­յա­րա­նի դուռն, ու փոք­րիկ զան­գակ­նե­րի ձայ­նը գրա­վեց տղա­մար­դու ու­շա-դրութ­յու­նը.
-­ Բա­րի առա­վոտ, այս­տեղ ցուրտ է, թե­յա­րա­նի ներ­սում կա­րող եք մի փոքր տա­քա­նալ։

-Շ­նոր­հա­կալ եմ,- տղա­մար­դը, ա­ռանց լսե­լու, հապ­ճեպ ներս մտավ:
Տաթ­ևը ժպի­տով փա­կեց թե­յա­րա­նի դու­ռը և սեթ­ևե­թան­քով մո­տե­ցավ տղա­մար­դու սե­ղա­նին.

-Պա­րոն, դուք ար­դեն կա­տա­րե՞լ եք ձեր ընտ­րութ­յու­նը։

-Այս­տեղ ա­մեն ինչ դար­չի­նով է, իսկ ես ա­լեր­գիա ու­նեմ դար­չի­նից։

-Փոր­ձեք թե­յը, այն ա­լեր­գիա չի ա­ռա­ջաց­նի։

-Ի՞նչ է, պետք է քեզ հա­վա­տա՞մ։

-Ի՞նչ է, պետք է ինձ չհա­վա­տա՞ք,- քմծի­ծա­ղե­լով շու­տա­սե­լու­կի պես երկ­րոր­դեց Տաթ­ևը՝ կլոր աչ­քե­րը հա­ռե­լով Էդ­գա­րին։

-Ա­րի գռազ գանք,- վրա բե­րեց Էդ­գա­րը՝ բոցկլ­տա­ցող հա­յաց­քը մե­խե­լով Տաթ­ևի բաց քա­մու գույն աչ­քե­րին,- թե պարտ­վես, կա­նես այն, ինչ ու­զեմ։

-Ինչ ու­զե՞ք,- ա­սես բարձ­րա­ձայն մտա­ծե­լով՝ ար­տա­բե­րեց Տաթ­ևը՝ շրթունք­նե­րը կրծո­տե­լով,- հա­մա­ձայ­նեմ, հա­կա­ռակ դեպ­քում դուք էլ կա­նեք այն, ինչ ես կա­սեմ։
Տա­սը րո­պե անց Տաթ­ևը մո­տեց­րեց թե­յը: Հա­յաց­քը չկա­րող­ա­նալով կտրել Տաթ­ևի աչ­քե­րից, շրթունք­ներն այ­րե­լով՝ ե­րի­տա­սար­դը մի քա­նի կում ա­րեց։
-­ Հա­մը… ախր այդ ինչ­պե՞ս, իմ ա­լեր­գիկ նո­պան ինձ դեռ չի գցել հա­տա­կին… տա­րօ­րի­նակ է:

-Christmas Mystery, պա­րո՛ն,- աղ­ջի­կը քմծի­ծա­ղեց: Ես ու­զում եմ, որ հա­ջորդ ձեր այ­ցին ինձ հա­մար բե­րեք այն­պի­սի ու­տեստ, որ եր­բեք չեմ կե­րել: Ա­պա եր­կու քայլ հե­ռա­նա­լով սե­ղա­նից՝ շրջվեց,- հա՜, թե­յը, սե­փա­կան փոր­ձով գի­տեի… դարչ­նի էքստ­րակտ է:
Պա­տու­հա­նից դուրս՝ հոկ­տեմ­բեր­յան քա­մին խա­ղում էր տերև­նե­րի հետ, իսկ տա­քուկ թե­յա­րա­նում, փոք­րիկ սե­ղա­նի մոտ, եր­կու սի­րա­հար թեյ էին խմում, Էդ­գա­րը քննող ու կտրուկ հա­յաց­քով պա­տու­հա­նից դուրս էր նա­յում, իսկ Տաթևն իր եր­կար մատ­նե­րի վրա վար­սերն էր փա­թա­թում, նրանց այդ լռութ­յու­նը յու­րո­վի խո­սե­լու տար­բե­րակ էր։

-Թ­ևի՜կ, դու մա­հից վա­խե­նո՞ւմ ես,- մի ումպ ա­նե­լով՝ հան­կարծ խո­սեց ե­րի­տա­սար­դը:
Տաթևն ա­նակն­կա­լի չե­կավ.

-Ո՛չ,- ա­սաց նա,- մի օր մեռ­նե­լու են բո­լո­րը, մի օր այս տեղն էլ կմեռ­նի,- աղջ­կա հա­յաց­քում ա­սես գրված էր՝ կյան­քը վա­ղուց միև­նույն է ինձ հա­մար։
Տ­ղան դան­դաղ ձեռ­քը տա­րավ իր թան­կար­ժեք, կաշ­վե կի­սաճտ­քա­վոր կո­շի­կի հետ­նա­մա­սը և­ անս­պա­սե­լիո­րեն դա­նա­կը հա­նե­լով՝ խե­լա­գար աչ­քե­րով նա­յեց Տաթ­ևին.

-Իսկ ե­թե հենց հի­մա քեզ սպա­նե՞մ։
Տաթևն անվր­դով բարձ­րաց­րեց բա­ժա­կը, մի կում խմեց և հա­յաց­քը դուրս հա­ռած՝ ա­սաց.

-Չես էլ փոր­ձի, հի­մար չես… Հայրս տա­տիս սպա­նել է իր իսկ տան մեջ, մաս­նա­տել մար­մի­նը ու թա­ղել դրանք մեր տան դի­մա­ցի ձո­րում, հե­տո ձեռ­քե­րը լվա­ցել է ձո­րի առ­վա­կում, մեզ հա­մար քաղց­րա­վե­նիք գնել ու եր­ջա­նիկ հոր դեմ­քով ե­կել տուն։
Մատ­նե­րի ա­րան­քում պտտվող դա­նա­կը ցած ըն­կավ սար­սա­փա­հար Էդ­գա­րի ձեռ­քից, իսկ Տաթևն անվր­դով շա­րու­նա­կում էր ըմ­բոշխ­նել թե­յը:
Տաթ­ևը ու­սա­նո­ղու­հի էր, աշ­խա­տում էր սրճա­րա­նում իր տան վար­ձը վճա­րե­լու հա­մար: Ն­րա մայրն ար­դեն ծեր էր, ապ­րում էր գյու­ղում` փոքր եղ­բոր հետ, իսկ ին­քը չէր ու­զում ան­հանգս­տաց­նել ա­ռանց այդ էլ հոգ­սա­շատ մո­րը։ Էդ­գա­րը թե­յա­րա­նի դի­մաց մշտա­կան կանգ­նող­նե­րից էր, որն ու­ներ գրքի հե­րո­սի ար­տա­քին ու կեն­սա­գրութ­յուն. այն­քան էր «լե­գալ» հան­ցանք­ներ գոր­ծել, որ ա­մեն րո­պե կա­րող էին նրան սպա­նել, կամ ա­զա­տազր­կել։ Թե­յա­րա­նը նեղ փո­ղո­ցի ա­մե­նա­հար­մար ու անն­կատ անկ­յունն էր․ և՛ կա­րե­լի էր հիա­նալ Տաթ­ևի աստ­ղա­յին ժպի­տով, և՛ կա­րե­լի էր վա­յե­լել դարչ­նի հո­տը։
Ա­մա­նոր­յա զար­դա­րանք­նե­րը լու­սա­վո­րել էին ե­րե­կո­յան փո­ղո­ցը, ա­մեն ինչ հե­քիա­թա­յին էր և հու­շում էր մո­տա­լուտ ա­մա­նոր­յա հրաշ­քի մա­սին։
-­ Տաթև, սա վեր­ջին գործն է, հա­զիվ թի­րա­խին գտել ենք։

-Ախր նրանք շատ վտան­գա­վոր են, նրանք քեզ կսպա­նեն,- Տաթ­ևի ձայ­նը դո­ղում էր, Էդ­գա­րի տա­քուկ գրկում նա ցնցվում էր ներ­քին տագ­նա­պից։

-Թ­ևիկ, այդ սրի­կա­նե­րը… նրանք այս ըն­տա­նի­քից խլել են ա­մեն ինչ, ես պի­տի՛ փրկեմ նրանց. սա վեր­ջին գործն է, ե­կող տա­րում ա­մեն ինչ այլ է լի­նե­լու։
Էդ­գա­րը մի քա­նի քայլ հետ է գնում, շարժ­վում դե­պի վեր­նան­ցում, նրանց կա­պում էր միայն Էդ­գա­րի ձեռ­քը, ո­րով ան­գի­տակ­ցա­բար բռնել էր Տաթ­ևի դաս­տա­կից և չէր էլ ու­զում բաց թող­նել։ Լու­սա­ցույ­ցի լույ­սը փոխ­վեց, և Էդ­գա­րը ան­հե­տա­ցավ փո­ղոցն անց­նող ամ­բո­խի մեջ։ Տաթ­ևը շփո­թա­հար տե­ղում գամ­վեց՝ չգի­տակ­ցե­լով, թե ինչ է կա­տար­վում…
Աչ­քի ընկ­նող կար­միր-վին­տաժ մուս­թանգն ա­րագ շրջա­դարձ կա­տա­րեց՝ ա­նիվ­նե­րից թո­ղած ծխի հե­տևում չքաց­նե­լով Էդ­գա­րին։
Տաթ­ևը մինչև վերջ էլ չհաս­կա­ցավ՝ Էդ­գա­րին սպա­նե­ցի՞ն, թե՞ նա մա­հա­ցավ դժբախտ պա­տա­հա­րի հե-­տևան­քով։ Տաթ­ևի միակ փրկութ­յու­նը թե­յա­րանն էր, որ­տեղ նա ա­մեն օր պատ­վի­րում էր եր­կու բա­ժակ դար­չի­նով թեյ, մե­կը խմում էր, իսկ մյու­սը՝ դնում իր դի­մաց, շա­քար ա­վե­լաց­նում, գդա­լով դան­դաղ խառ­նում՝ խա­ղա­լով լույ­սի ստվեր­նե­րի հետ: Մերթ ժպտում էր, մերթ՝ գլու­խը կա­խում ու ար­ցունք­նե­րը մի կերպ կուլ տա­լով՝ հի­շում Էդ­գա­րին ու նրա «լե­գալ հան­ցանք­նե­րը»։
Տաթ­ևի միա­պա­ղաղ օ­րը խախ­տեց Տի­կին Մար­գոն, աղ­ջի­կը նկա­տել էր Տի­կին Մար­գո­յի հա­մա­ռո­րեն ու ան­թարթ իր կողմ նա­յող հա­յաց­քը։
Տի­կին Մար­գոն, չնա­յած իր տա­րի­քին, շատ ու շատ ե­րի­տա­սարդ­նե­րից ա­վե­լի լավ մար­զա­վի­ճա­կում էր, միայն բա­րակ վի­զը ու եր­կար մատ­ներն էին մատ­նում նրա տա­րի­քը։
Թռչ­նի պես թեթև քայլ­քով նա մո­տե­ցավ Տաթ­ևին և սկ­սեց խո­սել.

-Ա­վաղ..­. եր­ևի ժամն է հա­սել թե­յա­րա­նը ան­ժամ­կետ կող­պե­լու,- պի­տի գնամ Վե­նե­տիկ՝ թո­ռանս մոտ։
-­ Սա ա­ռա­ջին ան­գա­մը չէ, ա­մեն ան­գամ այդ­պես եք ա­սում։

-Ոչ, այս ան­գամ վերջ­նա­կան ո­րո­շում է։
Գր­պա­նից հա­նում է Վինս­թո­նի տու­փը և վա­ռե­լով ծխա­խո­տը, ինչ­պես լեդ­ի, ա­սում.

-Ես գի­տեմ, այս­տեղ են քո բո­լոր հու­շե­րը, բայց… աղ­ջիկս, նե­րի՛ր ինձ։
Տի­կին Մար­գոն իր ա­թո­ռը ոտ­քե­րով հետ է հրում այն­պես, որ մո­տե­նում է փոք­րիկ պա­հա­րա­նին, որ­տեղ պահ­վում են հին կտրոն­նե­րը, բա­ցում է ներ-քևի աննշ­մար դա­րա­կը, ո­րը եր­բեք չի հե­տաքրք­րել Տաթ­ևին, ա­պա դուրս է բե­րում մի կի­սա­մաշ փայ­տե արկ­ղիկ։
-­ Կար­ծում եմ, որ ար­դեն ժա­մա­նակն է, դու պե՛տք է ի­մա­նաս այս արկ­ղի մա­սին,- ձեռ­քով մաք­րում է վրա­յի փո­շին և հո­գոց հա­նե­լով՝ մեկ­նում դե­պի Տաթ­ևը:- Էդ­գա­րը մինչ իր մա­հը այս տու­փը տվել էր ինձ, նա գի­տեր, որ մո­տե­նում է իր վախ­ճա­նը, և­ ես ստիպ­ված եմ փա­կել սրճա­րա­նը, որ­պես­զի քեզ հե­ռու պա­հեմ նրան­ցից: Ես և դու ա­մեն ինչ գի­տենք, իսկ դա նրանց դուր չի գա, ես թաքց­րել եմ սա հա­նուն քեզ։ Ն­կար­նե­րից ու նո­թա­տետ­րից բա­ցի կա վկա­յա­կան, ո­րով հաս­տատ­վում է քո լիի­րավ բաժ­նե­տեր լի­նե­լը։ Թե­յա­րա­նը իմ մա­հից հե­տո քո­նը կլի­նի, բայց նե­րիր ինձ մինչ այդ սրճա­րա­նը պետք է փակ լի­նի, ես չեմ ու­զում վտան­գել ինչ-որ մե­կին, հատ­կա­պես ինձ…
Տաթ­ևի ա­մե­նօր­յա ճա­նա­պար­հը չի փոխ­վել, նա է­լի քայ­լում է նույն նեղ, գաղտ­նիք­նե­րով փո­ղո­ցով, այն ա­ռանց Էդ­գա­րի անշ­քա­ցել է։ Գար­նան ծա­ղիկ­ներն էլ չեն թո­վում աղջ­կա հո­գին, ձմռան սաս­տիկ ցուր­տը ոսկ­րե­րը սա­ռեց­նե­լու հետ մեկ­տեղ սա­ռեց­նում է աղջ­կա՝ ար­դեն իսկ քա­րա­ցած հո­գին։
Տաք մա­յիս­յան քա­մին այլևս գրա­վիչ չէ, կա դա­տարկ թե­յա­րան՝ ան­հոտ, բայց հի­շո­ղութ­յուն­նե­րով լի, ո­րի ա­պա­կե դռան վրա քա­մին օ­րո­րում է ցու­ցա­նա­կը՝ «Ան­ժամ­կետ փակ է…»։
Ախր ե­րեկ դեռ կար։ Այն, ինչ քեզ է հի­շեց­նում, էլ չկա, խոս­տա­նում եմ՝ մի օր թե­յա­րա­նը ան­ժամ­կետ բաց կլի­նի…
Տաթ­ևը բա­ցում է հայտ­նի «ան­հայտ» տու­փը, ո­րը դար­ձել է նրա ա­մե­նօր­յա ըն­կե­րը, հա­նում կի­սա­մաշ նո­թա­տետ­րը, կար­դում ա­ռա­ջին տո­ղը՝ «­Հա­վերժ քեզ հետ», գրվա­ծը այն­քան էր ար­ցուն­քի կա­թիլ­նե­րով պատ­վել, որ հա­զիվ էր եր­ևում:
Թի­կուն­քից լսվում է տղա­մար­դու ձայն.

-Ող­ջույն, Թ­ևիկ։ Նե­րի՛ր, որ սպա­սեց­րի, սրճա­րա­նի վե­րա­նո­րո­գու­մը կսկսենք մեկ ամ­սից…

Ժասմինա Մուքաելյանի պատմվածքը ԵԹԿՊԻ-ի ՈՒԳՍԸ-ի հրատարակած «Քալեր, որ կտանեն․․․» ժողովածուից։