Սկզբնաղբյուրը՝ «Շողակն Արարատյան» ամսաթերթ, օգոստոս, 2022 թ․
«Շողակն Արարատյան» ամսաթերթի զրուցակիցը երգիչ, երգահան Վահան Արծրունին է:
-Կոմպոզիտոր, երգիչ և կիթառահար. ի վերուստ ուղենշված ճանապա՞րհ, թե՞…
-Իհարկե՝ ո՛չ: Սա բավականին լուրջ ընտրություն էր, որովհետև ուսումս ստանում էի բժշկական համալսարանում և միայն ավարտելուց հետո որոշում կայացրի փոխել այդ ուղին և ընդունվել կոնսերվատորիա: Ուսանել եմ Գոհար Գասպարյանի դասարանում:
-Երաժշտարվեստում կա՞ն սահմանափակումներ: Ձեր ստեղծագործական կյանքում դրանք ի հա՞յտ են գալիս, թե՝ ոչ:
-Ըստ իս՝ միակ սահմանափակումը բովանդակության բացակայությունն է՝ առհասարակ արվեստում, հատկապես երգարվեստի ոլորտում, որովհետև այստեղ տեքստը հսկայական նշանակություն ունի, և եթե այն անկատար ու անբովանդակ է, բանաստեղծական առումով թերի է, բնականաբար երգն էլ է արդյունքում թերի լինում:
-Իրականության ու երաժշտության նախախնամությունը…
-Ընդհանրապես նախախնամությանը հավատում եմ: Եվ քանի որ նախախնամությունն ի վերուստ տրված հանգամանք է, քննել չի կարելի. դու կարող ես այն ընդունել կամ չընդունել: Իմ կյանքում, կարծում եմ, շատ բաներ պայմանավորված են նախախնամությամբ:
-Հարցազրույցներից մեկում ասել եք. «Սեփական աստղը երկնքում տեսնելու երջանկությունը բոլորին տրված չէ»: Ո՞րն է այդ աստղի իրական ճանապարհը:
-Կարծում եմ՝ կյանքում ամենաբարդ բանը հասկանալն է, թե ինչի համար ես ծնվել: Դա այն աստղն է, որ դու պետք է տեսնես և տեսնելուց հետո գիտակցես, որ հենց այդ աստղի հետևից պետք է գնալ, չպետք է շեղվել: Ես համոզված եմ, որ յուրաքանչյուր մարդ ունի այդ աստղը, պարզապես ունակությունը վերև նայելու և համարձակությունը, երբ որ տեսնում ես այդ աստղն ու գնում նրա հետևից, ոչ բոլորն ունեն:
-Կարծես մեր կյանքում ամեն ինչ սիրո հետ է կապված:
-Առհասարակ տիեզերական իմաստով սերը պայմանավորում է ամեն ինչ: Սերը որպես արարչագործության հիմք և ստեղծագործությունը որպես գլոբալ՝ տիեզերական արարչագործության մի փոքր մասնիկ ու ձև: Այս շղթան հստակ է: Ընդհանրապես արվեստը և երևույթները, իրադարձություններն արվեստի ոլորտում ես հենց այդ ձևով եմ չափում:
-Խոսենք սերունդների տարբերության մասին:
-Ե՛վ հայրենասիրությունը, և՛ ինքնության գիտակցումը, և՛ սեփական մշակույթի ու պատմության իմացությունը սերնդային բնույթ է կրում: Յուրաքանչյուր սերունդ իր բանաձևումն ու ընկալումներն ունի, նաև իր չափը՝ հարաբերվելու այդ հասկացությունների հետ՝ հայրենիք, երկիր, պետություն, ընտանիք: Այս առումով ես համեմատություններ չէի անի, որովհետև այն արժեհամակարգը, որը որդեգրել էր իմ սերունդը, որն անկախություն է հաստատել այս երկրում, պայքարել է Արցախյան առաջին պատերազմում, հսկայական նվաճումներ ունեցել արվեստի և մշակույթի ոլորտում, ինքն իր հարթությունն ու երևույթների ընկալումն ունի, նաև չափը՝ այդ երևույթների հետ առնչվելու: Մենք առնչվում ենք տարբեր արժեհամակարգերի հետ, որովհետև յուրաքանչյուր սերնդի մեջ կա այն փոքր կորիզը, որն ունիվերսալ է՝ և՛ ժամանակի, և՛ որդեգրած իդեալների առումով, ու գալիս է մշտնջենական ժամանակներից և անփոփոխ է մինչ օրս:
-Ձեր կյանքում ամենաշատն ինչի՞ համար եք երջանկացել: Եվ, առհասարակ, երջանկությունը մարդու համար…
-Այստեղ կան մի քանի հարթություններ, որովհետև կա անձնական երջանկություն, կա նաև մասնագիտական ոլորտում այդ ապրումն ունենալու և, իհարկե, տիեզերական երջանկությունը: Կարծում եմ՝ երջանկությունը յուրաքանչյուրի կյանքում այն շրջանն է, երբ նա կարող է վայելել սերը: Երեխայի ծնունդը երջանկություն է, յուրաքանչյուր ավարտի բերված ստեղծագործական նախագիծ կամ համերգ նորից երջանկության ու երանության զգացողության պատճառ է: Երբ քեզ ճանաչում են ճիշտ դիտանկյունից, ընկալում են ըստ արժանավույն, երբ դու կարող ես աշխարհի հետ առնչվել՝ խոսելով նույն լեզվով, նորից ապրում ես այդ զգացողությունը:
-«Հավատքն առանց գործերի մեռած է» (Հակոբոս 2:17)։ Հայ քրիստոնյայի հավատի ու հայ մտավորականի առաքելության բանաձևը:
-Հավատը շատ անձնական ու տիեզերական է: Իսկ մտավորականն ունի մեկ առաքելություն՝ ձևավորել հասարակական կարծիք, մթնոլորտ և տալ ուղենիշներ: Եթե տեսնում ենք նման մտավորականի, ինքը ոսկու գին ունի: Աշխատում եմ «մտավորականություն» բառը քիչ օգտագործել, որովհետև շատ ավելի լայն հասկացություն է:
Զրուցեց Վովա ԱՐԶՈՒՄԱՆՅԱՆԸ
